مثانه بیش فعال (OAB) وضعیتی است که در آن فرد به طور مکرر و ناگهانی نیاز به دفع ادرار احساس میکند و ممکن است در کنترل ادرار خود دچار مشکل شود. این عارضه میتواند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد.
اگرچه مثانه بیش فعال به خودی خود یک بیماری نیست، می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد و منجر به مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار شده و باعث اضطراب، استرس و محدود کردن فعالیت ها شود.
علل مثانه بیش فعال
- مشکلات عصبی: مسائل عصبی مانند آسیب نخاعی، مولتیپل اسکلروزیس یا سکته مغزی می تواند ارتباط بین مغز و مثانه را مختل کند و منجر به OAB شود.
- بیش فعالی عضلانی: انقباضات غیرارادی ماهیچه های مثانه می تواند باعث فوریت و تکرر ادرار شود.
- شرایط زمینه ای: OAB می تواند با شرایط پزشکی مانند دیابت، بزرگ شدن پروستات در مردان یا عفونت های دستگاه ادراری مرتبط باشد.
- عوامل سبک زندگی: برخی عادات مانند مصرف بیش از حد کافئین، الکل، یا شیرین کننده های مصنوعی یا سیگار کشیدن، می توانند مثانه را تحریک کرده و به علائم OAB کمک کنند.
علائم و نشانه ها
- فوریت: احساس نیاز ناگهانی و شدید به ادرار کردن، حتی اگر مثانه شما پر نباشد.
- دفعات ادرار کردن: دفع ادرار بیشتر از حد معمول، معمولاً هشت بار یا بیشتر در روز و یا دو بار یا بیشتر در شب.
- بی اختیاری ادرار: نشت ادرار به صورت غیر ارادی، گاهی اوقات پس از احساس میل شدید.
درمان مثانه بیش فعال
بسته به شدت و علت زمینه ای، چندین گزینه درمانی در دسترس است:
تغییرات سبک زندگی: محدود کردن کافئین، الکل و محرک های مثانه، مدیریت مصرف مایعات و تمرینات تمرینی مثانه می تواند علائم را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
داروها: داروهای آنتی کولینرژیک به شل شدن عضلات مثانه و کاهش فوریت کمک می کنند. سایر داروها علل خاصی مانند بیش فعالی عضله دترسور یا بی اختیاری فوری را برطرف می کنند.
درمان عضلات کف لگن: تقویت عضلات کف لگن که از مثانه حمایت می کنند می تواند کنترل را بهبود بخشد و فوریت را کاهش دهد.
جراحی: در موارد نادر، تحریک عصبی یا روشهای جراحی ممکن است برای OAB شدید که به درمانهای دیگر پاسخ نمیدهد در نظر گرفته شود.
فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی یک درمان بسیار موثر برای مثانه بیش فعال (OAB) است. می تواند به تقویت عضلات کف لگن کمک کند، که می تواند کنترل مثانه را بهبود بخشد و علائم فوریت و تکرار را کاهش دهد. فیزیوتراپی همچنین می تواند به بررسی سایر عواملی که ممکن است در OAB نقش دارند، مانند درد لگن یا تنش عضلانی کمک کند.
در اینجا برخی از تکنیک های فیزیوتراپی خاص که ممکن است برای درمان OAB استفاده شود آورده شده است:
تمرین عضلات کف لگن (PFMT): این سنگ بنای فیزیوتراپی برای مثانه بیش فعال است. PFMT شامل یادگیری انقباض و شل کردن عضلات کف لگن است که از مثانه، رحم و رکتوم حمایت می کنند. عضلات قوی کف لگن می تواند به بهبود کنترل مثانه و کاهش نشت ادرار کمک کند.
بیوفیدبک: بیوفیدبک را می توان برای کمک به افراد در یادگیری انقباض و شل کردن عضلات کف لگن به طور موثرتر مورد استفاده قرار داد. در طی بیوفیدبک، یک حسگر بر روی واژن یا راست روده قرار می گیرد تا فعالیت عضلات کف لگن را اندازه گیری کند. سپس این اطلاعات در قالب یک سیگنال صوتی یا بصری به فرد بازخورد داده میشود، که میتواند به او کمک کند تا کنترل مؤثرتری عضلات خود را یاد بگیرد.
تحریک الکتریکی: از تحریک الکتریکی می توان برای تحریک عضلات کف لگن استفاده کرد که می تواند به بهبود قدرت و عملکرد عضلات کمک کند.
درمان دستی: درمان دستی می تواند برای کاهش تنش عضلانی و بهبود جریان خون در عضلات کف لگن استفاده شود.